Besin satn alma ve saklama SUT VE URUNLERI Hastalk yapc mikroorganizmalardan korunmak icin iyi kaynatlms, pastorize/sterilize edilmis sut ve urunleri kullanlmaldr. Pastorize veya sterilize edilmemis sutler, kabardktan sonra 5 dakika kaynatlp hemen sogutulmaldr. Kaynatlms ve pastorize sutler cam kavanozda buzdolabnda 12 gun, kutusu aclms sterilize sutler en fazla 3 gun saklanabilir. Sutlu tatl yaparken, sut, un ve seker birlikte pisirildiginde sutun besin degeri (protein) azalr. Seker, sutlu tatl indirilmesine yakn eklenmelidir. Ulkemizde peynir, genellikle kaynatlmams veya pastorize edilmemis sutten yaplmaktadr. Bu tur peynirler taze olarak tuketildiginde hastalk etkeni (BRUSELLA) olabilir. Cig sutten yaplms peynir tuketilmemelidir. Yogurt torbaya konup suzulur ve suzulen suyu atlrsa vitamin kayb olur. Yogurt suyu corba ve hamur islerinde kullanlarak degerlendirilmelidir. ET, YUMURTA, KURUBAKLAGIL Kyma ve organ etleri uzun sure saklanmadgndan, buzdolabnda saklamak kosuluyla 1-2 gun icerisinde tuketilmelidir Etler hemen tuketilmeyecekse birer yemeklik miktarlarda, yass sekilde paketlenmis olarak normal buzdolab buzluklarnda 1 hafta, derin dondurucularda 3-4 ay sure ile dondurularak saklanabilir. Dondurulmus besinler, ozellikle etler buzu cozduruldukten sonra yeniden dondurulmamaldr. Cozulme isi, oda scaklgnda, soba/radyator uzerinde ve altnda, hafif ateste veya gunesli yerlerde yaplmamaldr. Cozulme islemi, buzdolabnn alt raflarnda bekletilerek yaplmaldr. Cozulmus besinler bekletilmeden pisirilmelidir. Krk, catlak ve kirli yumurtalar satn alnmamaldr. Yumurta buzdolabnda saklanmal, kullanmadan once mutlaka ykanmaldr. Cig yumurta tuketimi hastalk etkeni olabildigi gibi baz vitaminlerin kullanmn da engeller. Yumurta en fazla 8-10 dakika sureyle haslanmaldr Uzun sure haslanms yumurtann sars etrafnda olusan yesil renk, besin degerinin azaldgn gosterir. Kurubaklagiler, pisirilmeden once pestisit (bocek ilac) kalntlarndan arndrmak icin iyice ykanmaldr. Kurubaklagillerin iyi pismelerini saglamak icin 8-10 saat on slatma islemi uygulanmaldr. Islatma suyu dokulebilir. Kurubaklagilllerin haslama sularnn dokulmesi besin degerim azaltr. TAZE SEBZE VE MEYVELER Taze sebzeler once ayklanmal, ykanmal, sonra dogranmal ve yeteri kadar su ile pisirilmelidir. Sebzeler dograndktan sonra bekletilirse ve haslama, pisirme sular atlrsa, vitamin ve mineralleri azalr. Salatalar onceden hazrlanp bekletilirse vitaminleri azalr. Meyveler kesildikten ya da suyu skldktan sonra bekletilirse C vitamini degeri azalr. Konservelerin suyu dokulurse vitamin degeri azalr. Kapaklar dsa donuk (bombelenmis) konserveler saglk icin son derece tehlikelidir. Zehirlenmelere yol acabilir. TAHIL VE TAHIL URUNLERI Ekmek, corek, kurabiye yapmak icin hamurun mayalandrlmas besin degerini arttrr. Ds kepegi biraz ayrlms fakat ozu ve ic kepegi ayrlmams undan mayalandrlarak yaplan ekmegin besleyici degeri beyaz undan yaplan ekmekten daha fazladr. Ekmek ince dilimlenip kzartlrsa besin degeri azalr. Tarhana guneste kurutulursa vitamin degeri azalr. Makarna, eriste vb. besinlerin haslama sularnn dokulmesi besin degerini azaltr.